Lojistik süreçleri karmaşıktır, pahalıdır ve verimsizliklerle doludur. Lojistik optimizasyonu; günümüzün rekabet gücünün yüksek olduğu iş ortamında, müşterilere değer katmanın bir yolu olarak giderek daha kritik hale gelmektedir. Dağıtım sistemlerindeki süreçleri iyileştirmek ve etkin bir şekilde yönetmek amacıyla çeşitli kararların alınması gerekmektedir. Bunlardan birisi dağıtım tesislerinden müşterilere gerçekleştirilecek olan rotalama kararlarıdır.

Manuel olarak yapıldığında, optimal rotaları bulmak neredeyse imkânsız bir süreçtir. Örneğin, ziyaret edilmesi gereken 24 müşteri arasında 24! (620.448.401.733.239.439.360.000) olası rota vardır. Bu, sistem karmaşıklığını, araç kapasitelerini veya diğer gerçek dünya kısıtlamalarını içermez. Araç Rotalama Problemi (ARP‐Vehicle Routing Problem), müşteri taleplerini karşılamak için bir araç filosu ile minimum maliyetli rotaların belirlenmesi problemidir. Dağıtım yönetiminde önemli bir unsur teşkil eden ARP, fiziksel üretimin gerçekleştiği otomotiv, gıda, tekstil gibi bütün sektörlerde ve hizmet sektörünün kargo taşımacılığı gibi farklı alanlarında ortaya çıkmaktadır. Tüm bu uygulama alanlarında müşteri noktalarına dağıtımın zamanında, etkili ve düşük maliyetli bir biçimde yapılması gerekmektedir. Bu temel varsayımlar altında, ARP'nin amacı bütün müşterilerin taleplerini karşılayan minimum maliyetli rotaların belirlenmesidir.

İş fikrinin özgün yenilikçi ve teknolojik özellikleri aşağıda listelenmiştir:

-Dinamik ve yapay zeka & makine öğrenmesi tabanlı yazılım.

-Sürdürülebilirlik modülü sayesinde hem araç/sürücü hem de firmanın toplam karbon emisyon salınımının rakamlarla ortaya konulabilmesi.

-Bilimsel literatürün en güçlü, en hızlı ve etkili matematiksel modelleri ve sezgisel optimizasyon algoritmalarıyla (genetik algoritma, komşuluk arama, yerel arama vb.) minimum maliyetli rotalama planları kısa sürede oluşturulması.

-Müşteri ihtiyaçlarına göre özelleştirilebilen esnek ve genişletilebilir bir mimari içermesi.

-Üretim noktası, ana depo, yerel depolar, bayi ve müşteri noktaları arasında en uygun taşıma modunun belirlenmesi.

-Mikro dağıtımda siparişlerin araçlara paylaştırılması ve doğru sırada müşterilere uğranması.

-Tüm sürecin sistem yöneticileri tarafından kontrol paneli üzerinden, sürücü ve müşteri kargo hareketlerini anlık olarak takip edebilmeleri.

-Herhangi bir yerden herhangi bir cihazdan erişilebilmesi.

-Basit, sade ve etkili kullanıcı arayüzü.

-Daha etkin kaynak kullanımı (araç, ekipman, personel, sermaye, zaman, vb.) ile karbondioksit emisyonlarının azaltılması.

-Optimum araç sayılarının belirlenmesi ve rota optimizasyonu ile trafik sıkışıklarının rahatlatılması, bu sayede dağıtım araçları kaynaklı kazaların da en aza indirilmesi.

-Ekiplerin, manuel çalışmayı azaltarak yanıt süresini hızlandırmaları.

-Birden çok olasılık senaryosunu hızla değerlendirme, bilgiye dayalı karar vermeyi iyileştirme ve karmaşık rotalama problemlerine çözüm bulma.

-Gelişmiş analitik ve makine öğrenimi teknikleri kullanarak büyük verilerden analizler ortaya koyabilme.

-Teslimat rotalarının ve döngüsel seferlerin birleştirilerek, her araç için çok günlü toplama ve dağıtım planları oluşturma.

-Mobil uygulama ile sürücülerin cep telefonlarına oluşturulan rotalar gönderilebilmesi ve sürücülerin teslimat sonrası teslim bilgisini sisteme yükleyebilmeleri.

Küresel karayolu rota optimizasyon yazılımı pazarı 2020 döneminde 4,4 milyar dolar seviyesine ulaşmış, 2027 yılına kadar yıllık %10,5’lik bir büyümeyle 7,2 milyar dolar büyüklüğünde bir boyuta ulaşacağı tahmin edilmektedir. Rota optimizasyonu yazılımı pazarı; ABD'de 2020 yılında 1,1 milyar dolar olduğu tahmin edilmektedir. Dünyanın en büyük ikinci ekonomisi olan Çin'in, 2027 yılına kadar 1,3 milyar dolarlık bir öngörülen pazar büyüklüğüne ulaşması bekleniyor. Türkiye pazarının ise 2020 yılında 30 milyon dolar seviyesinde olduğu tahmin edilmektedir.

Türkiye’de rota optimizasyonu yazılımı üreten çeşitli firmalar olmasına rağmen birkaç tanesi hariç çoğunluğu basit yöntemlere dayalı, sektörün ihtiyacını tam karşılayamayan ürünlerdir. Küresel rakiplerle başarılı bir şekilde mücadele edebilecek, Türk firmalarının saha operasyonlarındaki verimliliklerini artırarak maliyetlerinde ciddi düşüşler gerçekleştirebilecek kabiliyette bir yazılımın, ülkemizin dijital teknolojilerde yerli ürün geliştirmesinde ve dışa bağımlılığın azaltılmasında önemli katkılar sağlayacağı düşünülmektedir.

Çeşitli firmalarla sahada gerçekleştirilen görüşmelerde açıkça görülmüştür ki, Türkiye’deki şirketlerin çoğunluğu rota optimizasyonu ürününün varlığından bihaberlerdir. Farkında olan firmaların da çoğunluğunun kullandıkları yazılımlar yetersiz ve niteliksizdir. Bütün bunlar göz önüne alındığında yurt içi pazarında ciddi bir potansiyel olduğu düşünülmektedir.

Kullandıkça öde sistemiyle bulut tabanlı yapıyla çalışacak olan ürünümüz dünyanın herhangi bir yerindeki müşteri tarafından rahatlıkla kullanılabilecektir. Bu özelliğinden dolayı, bir önceki bölümde Türkiye için detaylarıyla açıklanan sektörler yurtdışındaki ülkeler içinde geçerlidir. Türkiye’deki duruma benzer şekilde taşımacılık faaliyetleri hemen hemen tüm ülkelerde büyük hacimlerde büyüme ivmesi içerisindedir.

Geliştirilecek ürünün Kuzey Amerika, Avrupa, Avustralya, Orta Doğu ve Kuzey Afrika pazarına satışa sunulması hedeflenmektedir. Avrupa ve Amerika merkezli rakiplerimize göre Katar, Birleşik Arap Emirlikleri gibi Ortadoğu ülkelerinde; Kuzey Afrika ve Orta Asya pazarlarında coğrafi ve tarihi yakınlığın avantaja dönüştürülerek müşteriler kazanılması hedeflenmektedir.

E-ticaret, perakende, hızlı tüketim ürünleri, yiyecek, içecek, lojistik, saha operasyonları ve yolcu taşımacılığı sektörlerindeki tüm firmalar yurt içi potansiyel müşterilerdir. İki aracı olan dağıtıcıdan, yüzlerce kamyonla dağıtım operasyonu gerçekleştiren tüm şirketler geliştirecek ürünü kullanabileceklerdir.

Ürün, bizzat firma kurucusu tarafından geliştirilen ve rotalama alanında dünyanın en iyi akademik dergilerinde yayınlanan optimizasyon algoritmalarını kullanacaktır. Optimizasyon yöntemi; çevreci, bilimsel, etkin, güçlü, esnek, yüksek kapasiteli, hızlı ve özgün yapısıyla rakiplere karşı ciddi rekabet üstünlüğü sağlayacaktır. Taşımacılık operasyonları daha koordineli, daha düşük maliyetli, daha az trafik yoğunluklu, daha çevreci ve verimli yapılacaktır.

Ürün, araç yakıt tüketimine bağlı olarak karbon emisyon salınımını raporlayacaktır. Hiçbir rakip firmada bulunmayan bu özellik sayesinde, hem araç/sürücü hem de firmanın toplam karbon emisyon salınımı rakamlarla ortaya konulabilecektir. Ürün, firmaların ihtiyaç duyduğu birçok özelliği göz önüne alabilecek esnek bir mimaride tasarlanacaktır. Platformla; son kilometre teslimat, saha servis hizmetleri, personel ve öğrenci taşımacılığı ve dron taşımacılığı için akıllı rota optimizasyonu çözümleri sunulacaktır.